ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΤΗΣ ΖΩΗΣ

 «Ο ΥΣΣΩΠΟΣ» 

«Ραντιείς με υσσώπω και καθαρισθήσομαι.

 πλυνείς με και υπέρ χιόνα λευκανθήσομαι……  

του Νίκου Φλεμετάκη

«Θα με ραντίσεις  Εσύ με το έλεος και την χάριν σου, με  κλώνους  Υσσώπου  και θα καθαρισθώ ,θα με πλύνεις  και θα λευκανθώ γινόμενος λευκότερος και από την χιόνα». 

Για το άρθρον μου αυτό, αφορμή στάθηκε μια απορία ενός πολύ καλού  φίλου μετά την θεία λειτουργία μιας  Κυριακής.

Είναι γνωστό ότι εις τον όρθρο της Κυριακής ,  μετά την τάξη του Ευαγγελίου του όρθρου , διαβάζεται (χύμα)  ή ψάλλεται,  ο Ν ΄Ψαλμός  ή 50ός ή Ψαλμός της μετανοίας ή Ελέησόν με ο Θεός  : Ελέησόν με ο θεός , κατά το μέγα έλεός σου και κατά το πλήθος των οικτιρμών σου………………!

Ο  συγκεκριμένος ψαλμός εμπεριέχεται σε είκοσι έξη  (26) στίχους και είναι γραπτό μετανοίας του προφήτη Δαβίδ μετά από τη  συνταρακτική πτώση  του, σε αμαρτία φόνου και μοιχείας  και γι αυτό ονομάζεται  Ψαλμός  της μετανοίας .

Στον ένατο   (9^ος ) στίχο αναγράφονται τα παραπάνω  λόγια του ψαλμού του Δαβίδ: ΡΑΝΤΙΕΙΣ ΜΕ ΥΣΣΩΠΩ ΚΑΙ ΚΑΘΑΡΙΣΘΗΣΟΜΑΙ.  ΠΛΥΝΕΙΣ ΜΕ ΚΑΙ ΥΠΕΡ ΧΙΟΝΑ ΛΕΥΚΑΝΘΗΣΟΜΑΙ.

……………………………………………………………….

Στο τέλος της θείας λειτουργίας λοιπόν  ,  η απορία  του φίλου ήταν,:

 Στον 50ό ψαλμό διάβασες : Ραντιείς με υσσώπω και καθαρισθήσομαι  ………..κλπ………. κλπ …. .

Άκουσα τη λέξη υσσώπω και θα ήθελα να μου εξηγήσεις τι σημαίνει .

Με χαρά κατάλαβα ότι οι πιστοί παρακολουθούν τα υπέροχα και μοναδικά σε νόημα  λόγια που αναγιγνώσκονται ή ψάλλονται κατά την  διάρκεια της θείας λειτουργίας .

Μετά τον εκκλησιασμό στη μικρή εκκλησούλα της Παναγίας στο γραφικό  μικρό  χωριό της Κιθαρίδας , με τις υπέροχες  φυσικές ομορφιές, με τους φιλόξενους κατοίκους  , με την  πλουσιότατη ιστορία του και  το Μοναδικό, ερειπωμένο πλέον ,μοναστήρι του Αγίου Φανουρίου ,καθόμαστε στο καφενείο του κ. Νίκου και πίνοντας τον πρωινό καφέ μας αναφερόμαστε στα διάφορα θέματα που απασχολούν τους κατοίκους και στα  διάφορα προβλήματα της καθημερινότητας .

Στην όμορφη λοιπόν  αυτή και μπεγιεντισμένη παρέα  μας , της συγκεκριμένης  Κυριακής , θέλησα  να αναπτύξω και να αναφερθώ και στην  απορία του φίλου και στο  νόημα του στίχου  του 50ού ψαλμού. 

Με την προτροπή του φίλου μας του Σταύρου  αναφέρθηκα , με λίγα λόγια, στην απορία του ,η οποία ίσως ήταν  απορία και άλλων σχετική με τον 50^ο Ψαλμό ,απ ό,τι φάνηκε στη πορεία της  συζήτησής μας..

Με ρώτησες τι σημαίνει στην πρόταση : Ραντιείς με υσσώπω  κλπ η λέξη ύσσώπω.

Αποτινόμενος στην όλη παρέα  είπα :

Όπως  την ακούτε τη λέξη «υσσώπω» είναι πτώσης δοτικής της καθαρεύουσας και η ονομαστική είναι  ο Ύσσωπος .

Ο ϋσσωπος είναι ένα  Αρωματικό  φυτό πολυετές που φτάνει στους 40-60 πόντους και έχει άνθη μπλε ή ρόζ . Στη χώρα μας δεν το βρίσκεις ως αυτοφυές αλλά καλλιεργείται για πειραματικούς σκοπούς σε χωράφια και σε γλάστρες . Πολλαπλασιάζεται με σπόρο, που σπέρνεται σε σπορείο και με παραφυάδες. Η μεταφύτευση γίνεται το φθινόπωρο ή την άνοιξη σε αποστάσεις 40-50  εκ.  Ανθίζει από τον Ιούνιο μέχρι το Σεπτέμβριο.

Το υπέργειο τμήμα συλλέγεται σε πλήρη άνθηση..

Είναι φυτό φαρμακευτικό  και μελισσοτροφικό ,λόγω  της έντονη καθαρής και γλυκιάς μυρωδιάς του   . Καλλιεργείται από τα παλιά χρόνια στην Αίγυπτο, στην Παλαιστίνη και στη Νότια Ευρώπη.

Ο Ιπποκράτης το χρησιμοποιούσε για την θεραπεία της πλευρίτιδας και ο Διοσκουρίδης για τη δύσπνοια , το άσθμα,   τις   παθήσεις του θώρακος ,  την βρογχίτιδα ή τα κρυολογήματα του στήθους  κ.ά….

Στον ύσσωπο αποδιδόταν  εξαγνιστικές ιδιότητες . Γι’ αυτό και τον χρησιμοποιούσαν σε τελετουργίες με σκοπό την κάθαρση. Οι Εβραίοι τoν θεωρούσαν ιερό φυτό.

Αυτά τα ολίγα για το φυτό Ύσσωπος .

Ανατρέχοντας τώρα  σε  διάφορες πηγές, που αναφέρονται, στον Ύσσωπο  ανακαλύπτουμε ότι: 

 Με τον ύσσωπο στην Παλαιά Διαθήκη , ο  Θεός διέταξε  τους Εβραίους όταν θα γινότανε η σφαγή των πρωτότοκων παιδιών των Αιγυπτίων (λόγω τιμωρίας τους )  (Έξοδος 12:22,23), , να σφάξουν από ένα πρόβατο και να βάψουν τις θύρες των οικιών των Εβραίων με το αίμα των προβάτων χρησιμοποιώντας  κλαδιά υσσώπου  , ώστε να μην συμβεί θανατικό στα σπίτια τους .

Αργότερα ο προφήτης Μωυσής  διατάσει, με τον  Μωσαϊκό  νόμο ,να ραντίζονται  άνθρωποι και οικίες  με ένα καθαρτικό  ύδωρ με  κλαδί  του υσσώπου .  Είναι περίπου όπως  αυτό το κλαδί του Βασιλικού  που χρησιμοποιείται σήμερα στους Αγιασμούς από τους ιερείς της εκκλησίας μας.

Επίσης   στο κατά Ιωάννη Ευαγγέλιο (19:29 )  αναφέρεται, ότι σε κλωνάρι από ύσσωπο οι Ρωμαίοι στρατιώτες στήριξαν το σφουγγάρι με το ξύδι, το οποίον έβαλαν στο στόμα του Ιησού κατά τη διάρκεια του μαρτυρίου Του επάνω στο σταυρό.

Μεταφορικά τώρα ,μελετώντας τον στίχο αυτό θα καταλήγαμε ότι :

Στο στίχο αυτό δεν  αιτείται μόνον  , κατά το μέγα έλεος του Θεού, μια   εξωτερική ανθρώπινη πράξη  (ράντισμα) , αλλά με ταπεινοφροσύνη και μετάνοια   αιτείται ,μέσα σε  πνεύμα  αναγνώρισης των διαπραχθέντων αμαρτημάτων ,  της ψυχικής συντριβής και  της ενσυναίσθησης  , ο  οίκτος και το έλεος του Μεγάλου Θεού  προς καθαρισμόν της ψυχής  εκ των  αμαρτημάτων .  

Αυτός είναι και ο λόγος που αναφέρεται στον 50ό ψαλμό  το ιερό φυτό  ύσσωπος  ως εξαγνιστικό μέσον των αμαρτιών  του ,(ΔΑΒΙΔ) , ανθρώπου.:

«Θα με ραντίσεις  Εσύ με το έλεος και την χάριν σου, με κλώνους  Υσσώπου  και θα καθαρισθώ»

 

Συνώνυμο του ύσσωπου  είναι η    μαντζουράνα.

   

 το φυτό ύσσωπος