Η 25η Μαρτίου στην κατοχή

Έγραψε στη Ροδιακή ο Χ. Βουτυράκης  ( h_vout@yahho. gr ) 

Άλλος ένας εορτασμός της εθνικής επετείου της 25^ης Μαρτίου ο φετινός. 

Η εθνική επέτειος καθιερώθηκε σε ανάμνηση της μεγαλειώδους επανάστασης των ρακένδυτων Ελλήνων του 1821 και είναι μοναδική στα παγκόσμια ιστορικά χρονικά. Γιατί των άλλων λαών ήταν ή εθνικοαπελευθερωτικές ή κοινωνικές. Η ελληνική ήταν  και τα δύο. Άσχετα  αν το κοινωνικό της μέρος ευτελίστικε «καθ’ οδόν». Ιδιαίτερη σημασία αποκτά ο εορτασμός σε περιόδους Εθνικής «δυστυχίας». 

Έτσι έγινε και την 25^η Μαρτίου του 1942. Από περιγραφή στην ιστορία του Καποδιστριακού πανεπιστημίου και άλλες πηγές μαθαίνομε ότι: Την χρονιά αυτή της Γερμανοϊταλικής κατοχής, ο μουδιασμένος από την κατάκτηση  την πείνα και την εξαθλίωση λαός γιόρτασε μαχόμενος εναντίον των κατακτητών, δείχνοντας στην ανθρωπότητα ότι ήταν ο ίδιος λαός με τον λαό του 21 και εξακολούθησε να γράφει ιστορία όταν οι άλλοι λαοί πίστευαν ότι τελείωσε η ιστορία. 

Η άνοιξη του 1942 μετά από ένα φοβερό χειμώνα πείνας και θανάτου με χιλιάδες θύματα, βρήκε το έθνος βουτηγμένο μέσα σ’ ένα μούδιασμα παθητικότητας που ακολουθεί κάθε μεγάλο σοκ, στρατιωτικής ή κοινωνικής κατοχής. Η τρομοκρατία ήταν μεγάλη. Παρά την τρομοκρατία, εκείνη την 25^η Μαρτίου, φοιτητές σε μικρές ομάδες μαζεύτηκαν στην πλατεία Εξαρχείων, ερχόμενοι κατ’ ευθείαν από το φοιτητικό συσσίτιο όπου επί ώρες περίμεναν με το κατσαρολάκι τους, για μια κουταλιά πλιγούρι ή νεροζούμι με λιγοστές φακές. 

Σε λίγο εκατοντάδες φωνές άρχισαν να τραγουδούν « Μαύρη ειν’ η νύχτα στα βουνά στους λόγγους πέφτει χιόνι..» Οι σκλάβοι Αθηναίοι, έκπληκτοι ανοίγουν τα παράθυρα και χειροκροτούν. Έγινε πορεία προς την πλατεία Ξάνθου για να στεφανώσουν το άγαλμα του Φιλικού. Στην οδό Σόλωνος, κοντά στην Νομική σχολή, δύο ζώνες αστυφυλάκων  προσπάθησαν να τους κλείσουν μάταια τον δρόμο. 

Ένας φοιτητής πλησίασε τον επί κεφαλής Αστυνόμο και του θύμισε ότι κι’ αυτός ήταν Έλληνας και δεν έπρεπε να εκτελεί τις διαταγές των κατακτητών. Η πορεία σαν χείμαρρος έσπασε τον κλοιό των αστυνομικών και μια φοιτήτρια στεφάνωσε το άγαλμα του Ξάνθου. Τότε έφτασαν οι Ιταλοί. Κτυπούσαν το πλήθος με τα κοντάκια των όπλων τους και με ξίφη. Άρχισε πραγματική μάχη και ο σημαιοφόρος της πορείας , ένα παιδί από τα Δωδεκάνησα,  πάλευε ηρωικά να μην του πάρουν την σημαία. Στην συνέχεια οι Ιταλοί έριξαν από τον Λυκαβηττό πυροβολισμούς και χειροβομβίδες .Το πλήθος σκόρπισε προσωρινά. 

Παρά την επίθεση των Ιταλών, οι νέοι κατέθεσαν στεφάνι στον Άγνωστο Στρατιώτη και στις προτομές των Αγωνιστών του 21 στο πεδίο του Άρεως. Μαυροντυμένες γυναίκες που  είχαν χάσει τους δικούς τους στο μέτωπο, κατάθεσαν λουλούδια στον Άγνωστο Στρατιώτη.  Οι αρχές κατοχής ένοιωθαν την οργή του λαού και προσπαθούσαν να ματαιώσουν τις εθνικές εκδηλώσεις. 

Υποκρίθηκαν όμως ότι τις σέβονται. Ο «πρωθυπουργός» Τσολάκογλου, συνοδευόμενος από εκπροσώπους των αρχών κατοχής, παρακολούθησε την λειτουργία στην Μητρόπολη Αθηνών. Αμέσως μετά πήγε στον Άγνωστο στρατιώτη, κατάθεσε στεφάνι και γονάτισε  με  δρακόντεια μέτρα αστυνομικής προστασίας. 

Η παράσταση σεβασμού στους ήρωες του 21 ολοκληρώθηκε με την κατάθεση στεφανιού στολισμένου  με κορδέλες με τα εθνικά μας χρώματα από τον «Αντιπρόεδρο της Κυβερνήσεως» Λογοθετόπουλο στο μνημείο των Γερμανών στρατιωτών.. Ταυτόχρονα κατέθετε στεφάνι ο υπουργός οικονομικών Γκοτζαμάνης στο μνημείο των Ιταλών στρατιωτών. 

Από το ραδιόφωνο ο «πρωθυπουργός» απηύθυνε «διάγγελμα» προς τον λαό καλώντας την νεολαία να σταθεί στο πλευρό των επαναστάσεων του φασισμού και του ναζισμού, διότι όπως είπε, «μόνο με τας νέας ιδέας το έθνος μας δύναται να ευτυχήσει εντός της νέας ευρωπαϊκής και μεσογειακής τάξεως». 

Και τελείωσε το «διάγγελμα» με την υπόσχεση ότι « συντόμως θα είμαι εις θέσιν να αναγγείλω την ανάπλασιν των θεσμών και την «Προσαρμογή» των εις το πνεύμα το οποίον ενσαρκώνει η Γερμανία του Χίτλερ και η Ιταλία του Μουσολίνι!!! Και τότε θα καλέσω τους νέους να αναλάβουν εις χείρας των την διεύθυνση της Ελλάδος εις όλους τους τομείς.» 

Η απάντηση του δόθηκε στον εορτασμό της επετείου από το πανεπιστήμιο και τον ομιλητή καθηγητή Δημ. Ζακυνθινό που τελείωσε την ομιλία του με τα λόγια του Ρήγα « Ακόμη τούτη την άνοιξη ραγιάδες , ραγιάδες…» 

Εορτασμοί των εθνικών επετείων με απαγόρευση συμμετοχής του λαού, έγιναν και τα τελευταία χρόνια Έτσι οι εθνικοί εορτασμοί από λαϊκοί εορτασμοί μεταβλήθηκαν σε σαλονάτες παρελάσεις για τους λίγους  εκλεκτούς και δεδομένους. 

Πάντως κάθε ομοιότητα με τον εορτασμό της   εθνικής επετείου τα τελευταία χρόνια οφείλεται σε σύμπτωση…

Ρόδος   24/03/2014