Στην ‘Πλατεία Ελευθερίας (Τρεις Καμάρες) τότε, πριν από πολλά-πολλά χρόνια, με τον κήπο και τα τεράστια δένδρα του, τα δαιδαλώδη δρομάκια, τους γραφικούς φωτογράφους και τις μηχανές τους με τις φυσούνες επάνω σε ένα τρίποδο, το περίτεχνο στέγαστρο (κιόσκι) όπου τις Κυριακές το πρωί μετά την εκκλησία παιάνιζε η μπάντα του Δήμου γνωστές μελωδίες της εποχής, εκεί λοιπόν, έπινες το ‘βαρύ γλυκό’ καφέ σου, ή το ουζάκι σου με τα χοχλιδάκια και τα άλλα απαραίτητα συνοδευτικά, κάπνιζες κι ένα τσιγάρο (Παπαστράτου (Άσσος φίλτρο’ ήταν η μάρκα μου), Ματσάγγου, Καρέλια κ. ά.) και συνομιλούσες ευχάριστα με τη συντροφιά σου ή διάβαζες την εφημερίδα σου, ΤΟ ΒΗΜΑ, ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΉ, ΑΚΡΟΠΟΛΙΣ, ΚΗΡΥΚΑΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ... όπως διαλαλούσε ο περαστικός εφημεριδοπώλης.
Σήμερα όλα έχουν αλλάξει. Και αυτή η πλατεία. Οι νέοι καπνίζουν Marlboro, SILK CUT και μάλιστα King Size και από εφημερίδες διαβάζουν τις Super Sport, Magazine, ESPRESSO, traffic, etc. Πίνουν frappe, espresso, cappuccino, martini, scotch on the rocks, brandy και κουβεντιάζουν συνήθως για food ball ή basket ball κι ακόμη για… ‘γκόμενες’ μη λησμονώντας ανάμεσα σε δύο ή τρεις λέξεις να παρεμβάλλουν την επωδό ‘...ναι ρε μα...α’! Πληρώνουν σε EURO ή καλύτερα ΕΥΡΩ,… -μας το επέτρεψαν οι Ευρωπαίοι… τιμητικά- και τα ‘ρέστα’ είναι κάτι χρυσαφένια κουμπάκια των 1, 2, 5 ή 10 cent
Πώς περνούν τα χρόνια! Αλήθεια, θυμάστε τις δεκάρες ή τις εικοσάρες με την οπή, το πενηνταράκι και τη δ ρ α χ μ ή; Το πρώτο μας χαρτζιλίκι! Θα ξεχαστεί; Πόσα χρόνια κυριάρχησε στις συναλλαγές μας;
Πριν από 10 χρόνια την αποχαιρετήσαμε! Από την πρώτη Μαρτίου 2002 δεν κυκλοφορεί πλέον. Επίσημο νόμισμα και της Ελλάδας είναι το ευρωπαϊκό, το ευρώ. Η δραχμή έχει αποσυρθεί! Αποτελεί παρελθόν! Είναι μια ανάμνηση. Όμως…
Όμως το πρώτο ελληνικό χαρτονόμισμα, ο ‘φοίνιξ’ του Καποδίστρια ‘κόπηκε’ τον Ιούλιο του 1831 στην Αίγινα. Λίγους μήνες αργότερα, με το διάταγμα της 8ης Φεβρουαρίου 1833, η δραχμή αντικατέστησε το ‘φοίνικα’.
Αλλά και κατά την αρχαιότητα, οι πόλεις της κυρίως Ελλάδος και οι ελληνικές αποικίες από τον 7ο π.Χ. αιώνα ‘έκοβαν’ δραχμές που αποτελούσαν τη βάση του νομισματικού των συστήματος.
Δραχμή. Η λέξη προέρχεται από το ‘δράττω’, (μπορώ να πράξω), ή όσα μπορούσαν να περιληφθούν σε μια δράκα, δηλ. την παλάμη του χεριού. Ήταν αργυρό ελληνικό νόμισμα που ισοδυναμούσε με 1 ρωμαϊκό δηνάριο (16 ασσάρια). Η μία αττική δραχμή αντιστοιχούσε με ένα εργατικό μεροκάματο.
Υπήρχε η δραχμή των Αθηνών που ως νόμισμα αντικατέστησε τους οβολούς. Καθιερώθηκε το 570 π.Χ. από το βασιλιά του Άργους Φείδωνα, o οποίος, θέλοντας να προσδώσει έμφαση στην αντικατάσταση του οβολού από τη δραχμή, κατέθεσε στο ναό της Ήρας ‘δέσμη οβολών’, καθορίζοντας και την ισοτιμία. Μία δραχμή = έξι οβολοί, - 6 σιδερένιες ράβδοι. (Τον οβολό σας για τους φτωχούς, έχει μείνει από τότε;). Πολλαπλάσια ήταν το δίδραχμο (στατήρ), τετράδραχμο, οκτάδραχμο, δεκάδραχμο, δωδεκάδραχμο. Εκατό δραχμές αποτελούσαν μία μνα.
Μαζική παραγωγή της δραχμής αρχίζει το 550-540 π. Χ. στο Νομισματοκοπείο Αθηνών. Κυρίως είναι αργυρά δίδραχμα, και αργότερα, 500 π.Χ. τετράδραχμα, με την κεφαλή της Αθηνάς στην πρόσθια όψη και τη Γλαύκα στην οπίσθια. Το 413 π.Χ. κατασκευάζονται από χαλκό και επένδυση αργύρου. Η δραχμή έχει αναγνωριστεί παντού, στη Μικρά Ασία, την Αίγυπτο, την Παλαιστίνη, μέχρι και την Αραβία. Ο Μ. Αλέξανδρος το 336 π.Χ. για να χρηματοδοτήσει τις μακρινές του εκστρατείες και να πληρώσει τους μισθοφόρους, εξέδωσε τετράδραχμα και χρυσούς στατήρες, που χρησιμοποιούνταν ως τον Ινδό ποταμό.
Ακόμη, υπήρχε η δραχμή της Κορίνθου, της Ηπείρου, των Συρακουσών κ.ά. (Τότε που οι πλείστοι -Ευρωπαίοι σήμερα- ζούσαν σε σπήλαια!)
Στην Καινή Διαθήκη αναφέρεται η παραβολή της χαμένης δραχμής. (Λουκάς κεφ. ΙΕ, παρ. 8) «…συγχάρητέ μοι ότι εύρον την δραχμήν ην απώλεσα»
Μετά την κατάκτηση της Ελλάδας από τους Ρωμαίους η δραχμή αποσύρεται σταδιακά, αν και εξακολουθεί για πολλά ακόμη χρόνια να είναι ‘ισχυρό μέσο συναλλαγής’.
Η αείμνηστη, λοιπόν, δραχμούλα μας (‘‘της μιας δραχμής τα γιασεμιά, που μας πουλάνε τα παιδάκια’’ τραγουδούσε ο Αττίκ) - με τα δίφραγκα (τέρμα τα δίφραγκα! όχι μεταφορικά αλλά στην κυριολεξία) - τα τάλιρα (…απόψε που υπάρχουνε τα τάλιρα...) - τα κατοστάρικα, τα πεντακοσάρικα, τα χιλιάρικα και τα πεντοχίλιαρα - κοινώς πετσετάκια - όλα αυτά, είχαν μια κάποια αξία αλλά... και συναισθηματική! Ήταν κάτι παραπάνω από χρήματα, κέρματα ή χαρτονομίσματα. Την αποχαιρετήσαμε πριν από 10 χρόνια τη δραχμούλα μας, όμως έχει μείνει πάντα ως μια νοσταλγική ανάμνηση!
Και… τον δραχμοσυντήρητο; τον καημένο το δημόσιο υπάλληλο, όπως τότε τον προσφωνούμε! πώς ονομάζεται τώρα ‘ευρωσυντήρητος’? ή τον άλλο τον φιλοχρήματο, τον τσιγκούνη, τον σπαγκοραμμένο, τον δραχμοφονιά (πάρα πολύ τσιγκούνης) θα τον αποκαλούμε ευρωφονιά;
Τότε δραχμοποιούσαμε μια επιταγή ή ένα ξένο νόμισμα το ευρωποιούμε τώρα; Και με τη ‘μεταλλική δραχμή’ τον όρο αυτόν της νομικής και διοικητικής γλώσσας που δήλωνε και το ύψος της ποινή ή του προστίμου τι έχει γίνει, ξέρετε;
Τριάντα το δολάριο ! Θυμάστε τη θεατρική επιθεώρηση;
Θα ξεχαστεί η ισοτιμία, η υποτίμηση (την είπαν επιεικώς και διολίσθηση), η ανατίμηση, η πολιτική της σκληρής δραχμής! Έχει περάσει τα πάνδεινα! και τώρα… έχει σχεδόν λησμονηθεί!
Η ιστορία της δραχμής, 2700 ετών, δεν τελειώνει. Συνεχίζεται για τους συλλέκτες, πολλοί από τους οποίους έχουν συλλογές από χιλιάδες κέρματα και χαρτονομίσματα, αξίας πολλών εκατομμυρίων... δραχμών!
Όμως τη μεγαλύτερη ευθύνη την έχει αυτός, ο Ολύμπιος Δίας, που άρπαξε την Ευρώπη και μας έκαμε Ευρωπαίους!
Είδε από τον Όλυμπο την πανέμορφη Ευρώπη, κόρη του βασιλιά της Τύρου και ως παντοδύναμος Θεός μεταμορφώθηκε σε λευκό ταύρο - διόλου τυχαία - ακμαίο σε δύναμη και φυσική ενέργεια. Ξεπρόβαλε από τη θάλασσα και με τη λαμπρότητα της εμφάνισής του εξέπληξε την κόρη. Η νύμφη Ευρώπη κάθεται στη ράχη του και την μεταφέρει στην Κρήτη, όπου (ενέπλεξε και το νησί μας, κατά τύχη ή το επέλεξε;) έγινε η συνεύρεση τους. Έτσι γίναμε ΕΥΡΩΠΑΙΟΙ !
Όμως, κάποτε λέγαμε... έμεινα άφραγκος, απένταρος ή δεκάρα δε δίνεις για ό,τι σου λέω! Ακόμη, είμαι μπατίρης, δεν έχω δεκάρα τσακιστή! Τώρα τι λέμε;
Απαγωγή της Ευρώπης από τον Δία
Από το Ευρώ στη Δραχμή;
ΟΔΟΣ ΔΡΑΧΜΗΣ
(ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΝΟΜΙΣΜΑ)
Μπορεί η ελληνική δραχμή να έχει περάσει στο παρελθόν, υπάρχουν όμως πολλοί δρόμοι σήμερα στην Ελλάδα, όπως αυτή σε κεντρικό δρόμο στο Διδυμότειχο, που μας τη θυμίζει.
